اگر با مفهوم بیت کوین از پیش آشنایی داشته باشید، پس طبیعتا در میان معاملاتتان با نام بلاک چین نیز آشنا شدهاید. در سالهای اخیر بسیاری از افراد برای خرید بیت کوین اقدام کردند و با ارز دیجیتال بیشتر آشنا شدهاند. البته تنها ارز دیجیتال بیت کوین نیست. اما این ارز دیجیتال بیشتر از دیگر موارد توانسته برای خود طرفدار جمع کند.
به همین دلیل امروز در این مطلب از وبلاگ پی استار قصد داریم تا درباره بلاک چین و تاثیراتی که بر دنیای پرداخت داشته صحبت کنیم. شما عزیزان با داشتن اطلاعات در این زمینه راحتتر میتوانید معاملات خود را پیش ببرید و در دنیای ارز دیجیتال نیز موفقتر خواهید بود. بنابراین به شما پیشنهاد میکنیم تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
بلاک چین چیست؟
همانطور که در بخش مقدمه نیز به آن اشاره کردیم، بلاک چین در حقیقت بستری است که معاملات ارز دیجیتال، خصوصا بیت کوین، بر آن صورت میگیرد. البته بلاک چین تنها بستر ارز دیجیتال بیت کوین نیست. اما میتوان ادعا کرد که در بین ارزهای دیجیتال، بیت کوین بیشتر از دیگر موارد توانسته محبوبیت خود را بین کاربران ارتقا دهد. به همین دلیل این ارز بین مردم سرشناستر است.
بلوکها روی بلاک چین اطلاعاتی را درباره تراکنشهای مالی سیو یا ذخیره میکنند. بلاک چین بستری بسیار ایمن و قابل اعتماد است. این بستر برای ذخیره اطلاعات عالی است و تمام تراکنشها را بر بستر امن خود ذخیره میکند.
در واقع از فناوری بلاک چین در ذخیره تبادلاتی همچون معاملات املاک، رای به نامزدها، ایستگاههای زنجیره تامین و… استفاده میشود.
شبکه خدمات رسانی به نام Deloitte اخیرا ۱۰۰۰ شرکت را در ۷ کشور درباره ادغام این بستر برای تراکنشهای اقتصادی و تجاری تحلیل و بررسی کرده است. نتیجه این نظرسنجی این بود که ۳۴ درصد از این شرکتها از بلاک چین استفاده میکنند و ۴۱ درصد دیگر نیز مشتاقند تا ظرف ۱۲ ماه آینده بتوانند از این بستر برای معاملات خود بهره ببرند.
همچنین حدود ۴۰ درصد ا این شرکتها بیان داشتند که در سال آینده سرمایه گذاری خود در بستر بلاک چین را به مبلغی بالغ بر ۵ میلیون دلار میرسانند. اما کاربرد بلاک چین در معاملات و پرداختها چیست؟ این بستر چه تحول عظیمی را نسبت به روشهای گذشته ایجاد کرده است؟
کاربردهای عملی بستر بلاک چین در معاملات و اقدامات تجاری
استفاده در معاملات بانکی و کمک به پرداختها
شاید بهترین مثال برای کاربردهای بلاک چین، سیستم بانکداری و مزایایی که آنها در استفاده از این بستر برای معاملات خود کسب کردند، باشد. در واقع هیچ صنعت و مرکزی به اندازه بانکداری نتوانست از بلاک چین استفاده ببرد. موسسههای مالی تنها در ساعات کاری مشخص و برای ۶ روز در هفته مشغول فعالیت هستند. حتی اگر که سپرده گذاری شما در ساعات کاری موسسه انجام شده باشد، باز هم حجم تراکنشها بالاست و تایید تراکنشهای شما یک تا سه روز کاری طول میکشد. اما بلاک چین این مسئله را از میان برداشته و سرعت انجام تراکنشها را به طور چشمگیری ارتقا داده است.
با وجود استفاده سیستم بانکداری از بلاک چین، مشتریان میتوانند بدون توجه به روز و زمان به معاملات خود برسند. هر معامله میتواند تنها ۱۰ دقیقه زمان ببرد. یعنی تنها ۱۰ دقیقه برای افزوده شدن بلوک به زنجیره زمان لازم است. پردازش آن نیز مدت زمان زیادی نیاز ندارد. با وجود این سیستم، بانکها برای انتقال وجه در بین موسسات زمان کافی دارند. همچنین امنیت این سیستم نیز بسیار بالاست و به همین دلیل تراکنشها با خیال راحتتری انجام میشود.
به عنوان مثال، حتما میدانید که تسویه حساب و ترخیص وجه در بورس و بازار سرمایه تقریبا ۳ روز طول میکشد. بنابراین به مدت سه روز پول و سهام فرد راکد میماند. اما با وجود سیستم بلاک چین دیگر این نگرانی وجود ندارد. بر اساس حجم مبالغ، این سه روز ممکن است هزینهها را برای بانک بیشتر کند. بر اساس اعلامیه دو بانک معتبر در اروپا (بانک Santander اروپا و سازمان مشاورهای Capgemini در فرانسه)، مبلغی که بلاک چین به این دو بانک رسانده و باعث صرفه جویی آن شده، بالغ بر ۲۰ میلیارد و ۱۶ میلیارد دلار در هر سال اعلام شده است.
استفاده از ارز دیجیتال یا رمز پایه
بلاک چین یک بستر معاملاتی ایمن برای ارزهای رمز پایه مثل بیت کوین است. همانطور که در بخشهای قبلی مقاله نیز اعلام کردیم، برخی از ارزها همچون دلار آمریکا به واسطه یک مقام مرکزی تایید و تنظیم میشود. این مرکز عموما بانک و یا دولت است. داده و ارز یک کاربر که تحت یک سیستم متمرکز اداره میشود. این شرایط عموما تحت کنترل یک بانک و یا دولت کشور است. اگر این بانک ورشکست شود و یا در کشوری مستقر باشد که دولت ناپایداری دارد، ارزش پول به خطر میافتد. به همین دلیل این نگرانیها به مرور باعث شد تا ارز دیجیتالی به نام بیت کوین ایجاد شود.
بلاک چین به واسطه بیت کوین و دیگر ارزهای رمز پایه عملیات خود را در تمام شبکههای رایانهای گسترش دادند. این اقدام به این علت بود که بدون احتیاج به مرجعیت مرکزی، بتوانند کار و تراکنشهای خود را دنبال کنند. این اقدام ریسک معاملات را کاهش میدهد. همچنین باعث میشود تا بسیاری از هزینههای تراکنشها و اقدامات مالی کاهش یابد. کشورهایی که ارزهای ناپایدار داشته و شرایط نامساعدی دارند با این روش میتوانند ارز پایدارتری را با کاربردهای متنوعتر و بستری گستردهتراستفاده کنند و آن را به افراد و موسسات مورد معامله بدهند.
استفاده از خدمات بهداشتی و درمانی
ارائه کنندگان خدمات بهداشتی و درمانی قادرند تا از بستر بلاک چین برای ارتقای امنیت سوابق پزشکی بیماران استفاده کنند. وقتی یک پرونده پزشکی جدید در مجموعه ایجاد شده و ثبت شود، میتوان این پرونده را در بلوکهای زنجیره بلاک چین ثبت کرد تا بیماران این دلگرمی را داشته باشند که پرونده پزشکیشان محفوظ است و هرگز تغییر نمیکند. این سوابق میتواند با استفاده از یک کلید خصوصی بر بستر بلاک چین رمزگذاری شده و سپس ذخیره شود. این رمزگذاری باید به گونهای باشد که فقط افراد خاص قابلیت دسترسی به آن را داشته باشند. بدین ترتیب با استفاده از حریم شخصی از دادهها حفاظت میشود.
استفاده در سوابق املاک و معاملات ملکی
اگر کمی با معاملات ملکی و املاک آشنا باشید یا تا جدی وقت خود را در این مکانها گذرانده باشید، متوجه میشوید که روند ثبت حقوق مالکیت و تغییر مالکیت یک ملک بسیار سخت و پیچیده است. امروزه سند و یا قباله به صورت حقیقی یا فیزیکی به کارمند دولتی که در دفتر ثبت محلی مشغول است داده میشود. سپس به صورت دستی در بانک اطلاعات مرکزی و لیست عمومی شهری درج میشود. درباره اختلاف بر سر املاک و اسناد، مطالبات مرتبط با دارایی باید با فهرست عمومی و یا شاخص تطبیق داده شود.
این فرایند هزینه و وقت زیادی لازم دارد. همچنین خطای انسانی و دستی آن نیز بالاست. به همین دلیل ردیابی مالکیت اموال در این شرایط سختتر میشود. بلاک چین به این زمینه نیز وارد شده و این قدرت را دارد تا نیاز اسکن اسناد و مدارک را از سر راه بردارد. بدین ترتیب چیزی به نام سند فیزیکی و برگی وجود ندارد. اگر مالکیت یک ملک در این بستر ذخیره شود، پس از تایید، مالک میتواند مطمئن باشد که سندش حقیقی و دائمی است و به طور دقیقی تنظیم شده است.
استفاده از بلاک چین در قراردادهای هوشمند
قرارداد هوشمند در حقیقت یک کد کامپیوتری است که میتواند برای تسهیل امر، تایید و یا مذاکره درمورد توافق نامه بستر، ساخته و مورد استفاده قرار گیرد. قراردادهای هوشمند شرایط خاص خود را دارند که کاربر آن را تایید میکند. با تحقق این شرایط، بندهای این توافق نامه به صورت اتوماتیک انجام میشود و بدین ترتیب خطای انسانی کاهش و امنیت قرارداد افزایش مییابد.
مثلا شما برای اجاره آپارتمان خود از یک قرارداد هوشمند استفاده میکنید. سپس موافقت میکنید که بعد از پرداخت سپرده، کلید آپارتمان را به مستاجر خود بسپارید. هم شما به عنوان مالک و هم مستاجرتان وظیفه خود را در قبال معامله و قرارداد هوشمند انجام داده و اطلاعات را ارسال میکنید. بعد از این پروسه، قرارداد بصورت اتوماتیک کلید منزل را در روز پرداخت اجاره، به مستاجر تحویل میدهد. در نتیجه هزینههای ناشی از استفاده از دفاتر اسناد رسمی و یا فرد سوم از میان برداشته میشود.
استفاده در زنجیرههای مرتبط با تامین کالا
تهیه کنندهها قادرند تا از بلاک چین برای ثبت اصالت کالاهای خریداری شده استفاده کنند. این مسئله به شرکتهای مختلف این امکان را میدهد تا صحت محصولات خود را به همراه تیکتهای بهداشتی، خوراکی و… همچون «اورگانیک»، «محلی» و… مورد نقد و بررسی قرار دهند بر اساس گزارشهای منتشر شده از سوی Forbes، صنایع غذایی در تلاشند تا از بلاک چین در سیستم خود بیشتر استفاده کنند. بدین ترتیب آنها میتوانند ایمنی مواد غذایی را از زمان برداشت از مزرعه تا زمان رسیدن به دست خریدار، پیگیری و بررسی کنند.
کاربرد بلاک چین در رای گیریهای مختلف دولت
تقلب در انتخابات مختلف از جمله مسائلی است که برای یک جامعه میتواند باعث نگرانی باشد. با استفاده از بستر بلاک چین، امکان تقلب در یک انتخابات به شدت کاهش مییابد. بلاک چین یک بستر فوق العاده ایمن است. به همین دلیل در هر زمینهای که نیاز به امنیت بالا داشته باشد میتوان از آن استفاده کرد. انتخابات نیز یکی از همین زمینههاست. همانطور که در انتخابات میان دورهای در تاریخ ماه نوامبر سال ۲۰۱۸ در غرب ویرجینیا انجام شد، ثابت شد که این بستر باعث میشود تا تقلب در رای گیری ریشه کن شده و افراد جامعه نیز بیشتر برای مشارکت در آن مشتاق شوند.
هر رای به عنوان یک بلوک در این بستر ذخیره میشود و سیستم آن را طوری ایمن میکند که دیگر قابلیت دستکاری و تحریف نداشته باشد. سیستم بلاک چین روند انتخابات و رای گیری را شفافتر نیز میکند. در نتیجه پرسنل مورد نیاز برای انجام هر انتخابات را کاهش میدهد و نتایج را در هر لحظه به اطلاع همه مقامات میرساند.
احراز هویت به کمک بلاک چین
حتما شما نیز برای بسیاری از کارهای خود به احراز هویت مجازی احتیاج پیدا کردهاید. بسیاری از وب سایتها با استفاده از سیستم بلاک چین این زمینه را به کاربران ارائه میکنند. با استفاده از این سرویسها، کارت احراز هویت اسکن شده و اعتبار آن مورد بررسی قرار میگیرد. با استفاده از بلاک چین دیگر نیازی به پرداخت هزینه برای زیرساختها نیست. در عوض میتوانید به عنوان مثال از بستری همچون اتریوم به عنوان ذخیره سازی جزئیات هویتتان استفاده کنید. در چنین شرایطی هر فرد برای با خبر شدن از هویت شما، تنها به یک جستجوی ساده در بلاک چین برای یافتن شما نیاز خواهد داشت.
نیاز به تایید هویت در تراکنشهای مالی مجازی و آنلاین بیش از دیگر زمینهها دیده شده است. این مسئله در این زمینه بیشتر از دیگر زمینهها حائز اهمیت است. در نتیجه حفاظت از این اطلاعات نیز مهم است. با استفاده از این فناوری شما قادر هستید تا اطلاعاتتان را در اختیار سایت و یا درگاه مربوطه قرار دهید. همچنین با این روش قادر هستید تا به درستی از اطلاعات خود در مقابل هکرها و افراد سودجو محافظت و مراقبت کنید.
مزایا و معایب استفاده از فناوری بلاک چین
بلاک چین نیز با وجود تمام کاربردهای درجه یکی که تا اینجا معرفی شد، دارای معایب و مزایای خاص خود میباشد. برای شناخت همه جانبهی یک پدیده باید از تمام جهات با مزایا و معایب آن آشنا باشیم. در ادامه با مزایا و معایب این فناوری بیشتر آشنا خواهیم شد:
مزایا
ارتقای میزان دقت در عملکرد
حذف نیروی انسانی برای تایید دادهها و افزایش تمرکز
کاهش هزینههای اضافی از طریق حذف واسطه یا نفر سوم
ممانعت از دستکاری دادهها توسط اشخاص
ایمن سازی معاملات، تراکنشها و انتقال وجه
فناوری شفاف و مشخص با تخصص و امنیت بالا
معایب
بالا بودن هزینه استخراج یا ماینینگ بیت کوین
تراکنشهایی با تعداد بالا در هر ثانیه
وجود استفاده از این سیستم در برخی فعالیتهای غیر قانونی در تاریخچه بلاک چین
قابلیت هک شدن توسط هکرهای فوق حرفهای با وجود امنیت بالای آن در مقایسه با دیگر پلتفرمها
سخن آخر
در دنیای ارز دیجیتال، همه افراد به این دنیای جدید علاقه دارند و مشتاق اند تا درباره آن اطلاعات بیشتری کسب کنند. به همین دلیل سرچ و تحقیق در این زمینه نیز بیشتر از گذشته شده است. اما متاسفانه بیشترین اطلاعات افراد درباره ارز دیجیتال است و درباره زمینه و بستر انجام این معاملات اطلاعات خاصی ندارند. این بستر همان بلاک چین است. اساس معامله با بیت کوین به بلاک چین وابسته است و افراد برای معاملات و موفقیت در این بازار باید درباره مفهوم بلاک چین و کاربردها و طرز کار آن اطلاعات کافی داشته باشند.